DNA-analyse
DNA-onderzoek is de afgelopen jaren een interessante optie geworden om meer greep te krijgen op hardnekkige klachten. Interessant vanwege de relatief lage kosten (vergelijkbaar met uitgebreide bloed- en ontlastingsonderzoeken) en interessant omdat de bevindingen levenslang valide zijn (in tegenstelling tot vrijwel alle andere vormen van onderzoek, die een momentopname vormen).
Het kijken naar DNA is zinvol in bepaalde situaties:
- Als de klachten al op jonge leeftijd speelden
- Als de klachten begonnen te spelen toen de geslachtshormonen actiever werden (puberteit)
- Als er in de familie soortgelijke klachten voorkomen
- Als klachten hardnekkig blijken ondanks allerlei behandelingen, betere voeding, etc
Sinds 2014 ben ik actief op gebied van DNA-analyses. In Nederland en omringende landen houden hooguit enkele tientallen behandelaars zich hiermee bezig. Daarbij onderscheid ik mij nadrukkelijk in dat ik naar veel meer onderwerpen kijk en vooral naar combinaties van mutaties en allerlei andere factoren. Ook financieel blijft het alleszins redelijk, afgezet tegen wat andere aanbieders kosten en leveren.
In de USA zijn er een aantal personen die op dezelfde lijn zitten, doch die hebben niet de uitgebreide rapportages en tools waar ik over beschik. Simpelweg omdat ik die zelf heb ontwikkeld en veel tijd heb besteed aan research naar de impact van allerlei mutaties. NB: in mijn vorige carrièreleven heb ik jarenlang soortgelijke systemen ontworpen en ontwikkeld.
Wat is DNA?
Genen vormen de blauwdruk voor de biochemische bouwstenen in ons lichaam, zoals een hormoon als insuline, een sensor die het bloedsuikerniveau meet, een enzym dat serotonine maakt (het happy-hormoon’), een eiwit als hemoglobine, een collageen-microvezel, een sensor die bacteriën signaleert, en zo nog duizenden dingen. Tezamen vormen ze biochemische systemen die voeding verteren, cellulaire energie produceren, bloedwaarden reguleren, toxische stoffen opruimen, wonden doen genezen, bacteriën aanpakken, spieren laat functioneren, etc. Elk van deze systemen omvat tientallen tot honderden verschillende soorten bouwstenen die elk zijn gemaakt uit genen.
Er zijn meer dan 23.000 genen onderkend, elk bestaande uit een aantal baseparen, variërend van enkele tientallen tot meer dan een miljoen. Het menselijke genoom bestaat uit ca 3,2 miljard baseparen. Afgedrukt op A4-papier is dat ongeveer een kleine woonkamer vol tot aan het plafond! Onvoorstelbaar veel dus.
In principe kan elk basepaar zijn gemuteerd, doch voor slechts een kleine fractie komt dat in de praktijk voor.
Aandoeningen – relevantie van DNA
Vrijwel alles in het lichaam wordt volautomatisch gereguleerd door een of ander mechanisme. Het kan ook niet anders na honderden miljoenen jaren evolutie waarbij overleven en voortplanten altijd centraal hebben gestaan. Als er een virus binnen komt dan worden er onder andere veel meer witte bloedcellen gemaakt, als een weefsel is beschadigd wordt het gerepareerd, als we te weinig Calcium in ons bloed hebben dan gaat het lichaam meer Calcium opnemen uit de voeding, etc. Al die mechanismen zijn geperfectioneerd gedurende die miljoenen jaren.
Onze huidige leefomstandigheden zijn echter ingrijpend anders geworden dan destijds, en dat heeft nogal wat consequenties. Er zijn veel meer belastende factoren bij gekomen, waardoor die regelsystemen niet altijd meer de balans goed kunnen houden.
Er zijn geen genen die een directe relatie hebben met een bepaalde aandoening (zoals Alzheimer, Diabetes, kanker of wat dan ook). Mijn visie (en die van vele anderen) is dat vrijwel alle aandoeningen ontstaan omdat het lichaam iets niet meer kan oplossen of compenseren. Het totaalplaatje van belastende factoren en genetisch zwakke plekken is dan teveel geworden. Dit geldt ook voor een aantal psychische klachten.
Aandoeningen – multifactoriële oorzaken
Vanuit deze invalshoek ontspruit de hamvraag ‘waarom doet het lichaam niet gewoon wat het hoort te doen, namelijk oplossen of reguleren?’. Deze vraagstelling leidt vanzelf tot een zoektocht naar forse verstoringen in de systemen. Soms is dat iets in het DNA, soms door andere factoren, zoals chronische infecties, nutriënttekorten, chronische stress, emotionele thema’s, te weinig beweging, toxines, straling en meer. Bij iedereen levert dan een ander plaatje op, zelfs voor eenzelfde aandoening!
Afgaande op de ervaringen in de afgelopen jaren gaat het in het merendeel van de gevallen juist om combinaties van factoren, zoals twee zwakke plekken in het DNA die tezamen een nog groter effect hebben, of een insulinefunctie die genetisch niet goed werkt terwijl de persoon veel koolhydraten eet of weinig beweegt.
In de loop der jaren heb ik allerlei manieren gevonden en ontwikkeld om relatief snel (in een consult van ca 2 uur) zicht te krijgen op welke factoren (waarschijnlijk) het meest van belang zijn (inclusief infecties, straling, etc). Zelfs een aantal genetische mutaties zijn zo al enigszins in te schatten, zonder nadere DNA-analyse.
Mijn stellige mening is geworden dat de meeste DNA-mutaties pas gaan opspelen door combinaties van factoren. Vaak valt er nog veel te winnen met aanpassingen in voeding, suppletie, beweging, stressreductie en dergelijke.
Er zijn mutaties die zo nadrukkelijk invloed hebben dat er onontkoombaar klachten door ontstaan, maar dat zijn echt uitzonderingen. Hooguit een paar procent van voorkomende aandoeningen valt in die categorie.
DNA-onderzoek/analyse – wat is er verkrijgbaar op de markt?
In grote lijnen zijn er vier manieren om DNA te laten onderzoeken:
- Via ziekenhuis / specialist / laboratoria, waarbij doorgaans gericht wordt onderzocht of er genetische factoren zijn voor een specifieke aandoening die wordt vermoed.
. - Via commerciële aanbieders van DNA-onderzoek plus rapportage, waarbij er 100 tot 200 mogelijke mutaties worden geëtaleerd, in een fraai rapport, op begrijpelijke wijze voor de ‘leek’, met goede wetenschappelijke onderbouwing en praktische adviezen. De kosten hiervan bedragen tussen €400,- en €800,- exclusief eventuele consulten of anderszins begeleiding.
. - Via commerciële aanbieders van DNA-onderzoek sec met daarna bij een andere aanbieder de gegevens laten omzetten tot een leesbare rapportage.
Het DNA-onderzoek kost $115,- en levert minstens 600.000 mogelijke mutaties in een bestand. Dat bestand bevat alleen de meetresultaten, en geen leesbare medische informatie.
Daartoe dient elders het bestand vertaald te worden naar zinvolle informatie. Dit kan bij allerlei aanbieders op internet, waarbij 30 tot 800 mogelijke mutaties worden getoond. De kosten daarvoor liggen tussen $5,- en $50,-. De rapportages zijn minder fraai en toegankelijk dan bij de tweede optie, en vergen nogal wat inzicht om er wat aan te hebben. Er bestaan allerlei websites en fora waar u goed bruikbare informatie kunt vinden. Het vergt echter wel kennis en doorzettingsvermogen. In Nederland zijn een klein aantal behandelaars die hier ondersteuning in kunnen bieden.
. - Als variant op de vorige optie heb ik zelf in de afgelopen jaren een uitgebreide kennisdatabase alsmede DNA-rapportageapplicatie ontwikkeld. Het grote raw data bestand wordt daarin verwerkt tot een aantal rapportages. Alle 600.000+ items worden gescreend op een aantal criteria, waarbij een aanzienlijk deel ervan ook wordt voorzien van hun functionele context. Een deel van de rapportages zijn ‘samenvattingen’ waarmee snel overzicht wordt verkregen hoe het bijvoorbeeld met een systeem als detoxificatie is gesteld, alsmede snel inzicht in welke genen de zwakkere plekken zitten.
Door te combineren met een breed onderzoek naar de huidige status in een consult ontstaat doorgaans een helder beeld van wat er genetisch van belang is en wat is ‘opgelopen’ in de loop der tijd.
Werkwijze en kosten
Een en ander is afhankelijk van de hulpvraag en hoe u er zelf verder mee wilt. Sommigen hebben een specifieke afbakenbare hulpvraag zoals hormonale klachten. Andere kampen met chronische vermoeidheid van jongs af aan, waarbij de oorzaken zo’n beetje overal in kunnen zitten. En de een wil concrete adviezen zonder verdere toelichting, en de ander wil het naadje van de kous weten.
In grote lijnen werkt het als volgt:
1 – U dient zelf het DNA-onderzoek aan te vragen bij www.23andme.com of www.ancestry.com. Nadere afstemming is wenselijk met betrekking welke van deze twee het zinvolst is (ze verschillen enigszins in aandachtsgebieden) en welke opties dienen te worden gekozen. Na enkele dagen ontvangt u een ‘testkit’, waarmee u wat speeksel terug kunt sturen.
Na enkele weken ontvangt u een email met de melding dat de resultaten gereed zijn. Dit betreft het ‘raw data’ bestand met 600.000+ mogelijke mutaties alsmede wat algemene informatie over genetische herkomst en dergelijke. Het bestand dient op nader af te stemmen wijze bij mij terecht te komen.
2 – Het raw data bestand wordt verwerkt tot een aantal rapportages, en dan zijn er een aantal routes mogelijk.
2a – U wilt zelf aan de slag met de geproduceerde standaard rapportages, in welk geval de documenten worden toegestuurd. De kosten hiervoor bedragen €80,- incl BTW. Benadrukt wordt dat u hiervoor echt de nodige kennis nodig heeft over de menselijke biochemie en regelsystemen.
2b – U wilt mijn bevindingen en adviezen. Daartoe heb ik aanvullende informatie nodig om er gerichter mee aan de slag te kunnen en om beter te kunnen inschatten welke mutaties het meest relevant zijn. Iedereen heeft namelijk vele mutaties. De regelmechanismen in het lichaam kunnen het overgrote deel goed neutraliseren. Het gaat om wat er niet meer lukt.
De aanvullende informatie betreft onder andere ziektegeschiedenis, voedingspatroon en aandoeningen in de familie.
Vooraf stemmen we een aantal dingen af:
– Welke focus voor wat betreft klachten/aandoeningen
– Wat concreet op te leveren: alleen belangrijkste adviezen of ook een verslag met onderbouwing en uitleg; wel/niet de uitgebreide standaardrapportages erbij. NB: een formeel verslag kost ca 2 uur extra.
– Het budget, hetgeen doorgaans dient te liggen tussen €200 en €500, afhankelijk van voorgaande twee onderwerpen. De DNA-materie is dermate omvangrijk en complex dat een zekere begrenzing wenselijk is voor beide partijen.
Doorgaans laat ik in een vroeg stadium al weten wat er in grote lijnen is gevonden, omdat dit de afspraken kan doen bijstellen. Soms ook blijkt dat er weinig relevants is te vinden, in welk geval de opdracht kan worden afgebroken en er €120,- in rekening wordt gebracht voor afstemming, verwerking, quick-scan en terugkoppeling.
Nadrukkelijk richt ik mij op hoe om te gaan met de zwakke plekken in het DNA, uitgaande van de hulpvraag. Ik hou me niet bezig met bijvoorbeeld ‘40% meer risico op …..’.
3 – Vervolg, ook hier zijn meerdere varianten mogelijk:
3a – U kunt op eigen kracht verder met de verstrekte informatie.
3b – U wilt nadere informatie of ondersteuning, via email of telefoon. Dat is natuurlijk mogelijk. De bestede tijd zal worden gefactureerd op basis van €90,- per uur.
3c – U komt een keer bij mij in de praktijk om allerlei zaken te laten meten en/of voor nadere toelichting. Vooral infecties, toxische belasting en stralingsbelasting zijn doorgaans ‘opgelopen’ verstoringen waarvan weinig is te vinden in het DNA. Nutriënttekorten, en toxische belasting kunnen zowel door genetische factoren ontstaan, als door voedingspatroon, infecties en meer. Een dergelijk uitgebreid consult vergt 2 tot 3 uur en kost €200,- incl BTW.
De combinatie van brede DNA-analyse en brede status-analyse geeft doorgaans een helder beeld van waardoor de klachten zijn veroorzaakt, met daarbij ook handvatten voor hoe te komen tot verbeteringen.
De standaard rapportages
Vanuit het raw data bestand worden geautomatiseerd een aantal rapportages geproduceerd. Tezamen zijn het enkele honderden pagina’s met detailinformatie (waarbij triviale zaken al zijn weggelaten) en een ‘samenvatting’ die snel overzicht en inzicht geeft van waar de zwakke plekken zitten. Daarbij ook algemene informatie zoals leeswijzer, uitgangspunten, informatiebronnen en beperkingen.
Belangrijk: alle teksten zijn in het Engels, en het vergt de nodige medische en biochemische kennis om er zelf wat mee te kunnen doen.
Onderwerpen die aan de orde komen zijn onder andere:
- Voedingsstoffen: opname, transport en omzetting naar bioactieve vormen. Alle vitamines en mineralen staan er in, alsmede een deel van aminozuren, vetten en koolhydraten
- Energieproductie: van vetverbranding tot regulerende hormonen; voor zover bekend geheel compleet (voor zover in het raw data bestand aanwezig)
- Detoxificatie: fase 1 en fase 2 detoxificatie, en ook ammoniak, glyoxalaten, cyanides en meer
- Cholesterol
- Geslachtshormonen en andere steroide hormonen
- Neurotransmitters: voor ca 15 de aanmaak, afbraak/omzetting en receptoren
- Collagenen en allerlei andere onderwerpen met betrekking tot weefselonderhoud
- Cardiovasculair systeem
- Spijsvertering
- Immuunsysteem
- DNA-reparatie
Om mijn gedachtengoed te beschermen houd ik het hier bij deze schets. Als u meer wilt weten dan laat ik u dat graag weten.
Naar beste eer en geweten durf ik te stellen dat dit verreweg de meest uitgebreide DNA-rapportages zijn die wereldwijd verkrijgbaar zijn tegen dergelijk lage kosten.
